Ορατό γίνεται πλέον το ενδεχόμενο να λήξει στις 30 Απριλίου ο νόμος για την προστασία της πρώτης κατοικίας, χωρίς να τεθούν αμέσως σε ισχύ νέες ρυθμίσεις, που θα προστατεύσουν από πλειστηριασμούς τουλάχιστον τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, όπως έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, καθώς παρατηρείται «δυστοκία» στην προετοιμασία των νέων ρυθμίσεων, τις οποίες θα πρέπει να εγκρίνουν και οι Ευρωπαίοι δανειστές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, για πρώτη φορά σήμερα αναγνώρισε, μιλώντας στο τηλεοπτικό κανάλι Open, ότι οι ρυθμίσεις για τα ευάλωτα νοικοκυριά ενδέχεται να μην είναι έτοιμες ως τα Απριλίου. Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, θα υπάρξουν ειδικές πρόνοιες για ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ «η σχετική άσκηση θα ολοκληρωθεί στα τέλη Απριλίου, ή και αργότερα, όταν θα είμαστε έτοιμοι».
Από τις δηλώσεις του κ. Σταϊκούρα συνάγεται, πάντως, ότι ακόμη και αν δεν έχουν ετοιμασθεί έγκαιρα οι προστατευτικές ρυθμίσεις για τους «ευάλωτους», η λήξη προστασίας της πρώτης κατοικίας στις 30 Απριλίου δεν πρόκειται να μετατεθεί αργότερα, όπως ήδη έγινε τον Δεκέμβριο.
Η προστασία πρώτης κατοικίας, τόνισε, «πράγματι λήγει γιατί υπάρχει και συγκεκριμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο που ψηφίστηκε το 2019 για τη λήξη της εν λόγω προστασίας, αφού δεν υπάρχει πουθενά στην Ευρώπη». Με αυτά τα δεδομένα, ο κ. Σταϊκoύρας κάλεσε τους πολίτες να κάνουν χρήση της υφιστάμενης πλατφόρμας έως την 1η Μαΐου. «Όποιος έχει πρόβλημα πρέπει να ενταχθεί στο σύστημα και να σώσει το σπίτι του», υπογράμμισε.
Το πρόβλημα που υπάρχει με την καθιέρωση κάποιων ειδικών προστατευτικών ρυθμίσεων για τα οικονομικά ασθενέστερα νοικοκυριά, ώστε να αποτραπούν οι πλειστηριασμοί κατοικιών των φτωχότερων, είναι ότι δεν συνάδουν με τις κατευθύνσεις που έχουν δώσει οι δανειστές, στη βάση των οποίων υπήρξε συμφωνία στο Eurogroup του Δεκεμβρίου με την ελληνική κυβέρνηση, η οποία προβλέπει ότι θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα ρευστοποίησης όλων των εξασφαλίσεων για προβληματικά δάνεια, χωρίς δηλαδή να εισάγονται νέες εξαιρέσεις και προστατευτικά καθεστώτα.
Ουσιαστικά, η κυβέρνηση καλείται να... τετραγωνίσει τον κύκλο, βρίσκοντας τον τρόπο να δημιουργήσει ένα νέο, έστω περιορισμένου εύρους, προστατευτικό καθεστώς, αλλά ταυτόχρονα να μην προσκρούσουν αυτές οι ρυθμίσεις στις αντιδράσεις των δανειστών, ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου θα ανοίξει η κρίσιμη συζήτηση με τους Θεσμούς αφενός για την άμεση απελευθέρωση δημοσιονομικού χώρου και, αφετέρου, για τη μείωση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα από το 2021, ώστε η κυβέρνηση να βρει το χώρο που χρειάζεται για να υλοποιήσει τις υποσχέσεις για ελαφρύνσεις.
Το πρόβλημα, όμως, που έχει πολύ σοβαρή πολιτική διάσταση και θα γίνει έντονα αντιληπτό τους επόμενους μήνες είναι ότι η συμμετοχή στη ρύθμιση για την προστασία πρώτης κατοικίας είναι απογοητευτικά χαμηλή, κάτι που σημαίνει ότι από την 1η Μαϊου θα βρεθούν εκτεθειμμένες σε πλειστηριασμούς δεκάδες χιλιάδες κύριες κατοικίες, ανάμεσά τους και κατοικίες ευάλωτων νοικοκυριών, εάν η κυβέρνηση δεν προλάβει να νομοθετήσει κάποιες προστατευτικές ρυθμίσεις.