H επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αποτελεί game changer για την ελληνική οικονομία, αλλάζοντας επί τα βελτίω την εικόνα των ομολόγων, του χρηματιστηρίου και των μετοχών. Η θετική επίδραση που είχε η απόδοση της βαθμίδας και η αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας από τους οίκους αξιολόγησης, καταγράφεται στην Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος.
Μειώθηκαν οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων
Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων που ούτως ή άλλως ήταν σε φάση αποκλιμάκωσης και πριν την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, μετά την εν λόγω εξέλιξη επιτάχυναν τον ρυθμό πτώσης τους. Στο τέλος Μαρτίου 2024, η μέση απόδοση των 10ετών ελληνικών ομολόγων είχε υποχωρήσει στο 3,40%, ενώ το φθινόπωρο του 2022 ξεπερνούσε το 5%. Η Ελλάδα, πλέον, έχει χαμηλότερη απόδοση στα 10ετή ομόλογα από την Ιταλία και δανείζεται πιο φθηνά από τη γειτονική χώρα.
Αντίστοιχη μείωση παρουσίασε η διαφορά της απόδοσης (spread) του δεκαετούς ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου έναντι του αντίστοιχου γερμανικού (Bund), που υποχώρησε από 140 μονάδες βάσης στις αρχές Νοεμβρίου 2023 σε 109 μονάδες βάσης στα τέλη Μαρτίου 2024. Λόγω της βελτίωσης του οικονομικού κλίματος, τα πενταετή ασφάλιστρα πιστωτικού κινδύνου (5-year Credit Default Swaps – CDS) της Ελλάδος σημείωσαν σημαντική πτώση κατά το διάστημα Νοεμβρίου 2023 – Μαρτίου 2024 και διαμορφώθηκαν σε 62 μονάδες βάσης στα τέλη Μαρτίου 2024, από 86 μονάδες βάσης στις αρχές Νοεμβρίου 2023.
Συνεχής ανοδική πορεία για το χρηματιστήριο
Η επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των ελληνικών μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, το γενικότερα ευνοϊκό μακροοικονομικό περιβάλλον, τη διαμόρφωση συνθηκών πολιτικής σταθερότητας, καθώς και τα ενθαρρυντικά στατιστικά στοιχεία για την απασχόληση με τη συνέχιση της μείωσης του ποσοστού ανεργίας, συνέβαλε καθοριστικά στην εμπέδωση θετικού κλίματος στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, το διάστημα Νοεμβρίου 2023-Μαρτίου 2024 οι εγχώριοι χρηματιστηριακοί δείκτες ακολούθησαν σταθερά ανοδική πορεία και ο Γενικός Δείκτης τιμών του Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΓΔΧΑ) σημείωσε υψηλό περίπου δέκα ετών το Μάρτιο του 2024 (1.434,87 μονάδες), αυξημένος κατά 19,9% σε σχέση με το Νοέμβριο του 2023.
Πιο φθηνό για τις τράπεζες
Χάρη στην επενδυτική βαθμίδα και το βελτιωμένο οικονομικό κλίμα και οι τράπεζες μπορούν να χρηματοδοτούνται από τις αγορές με πολύ χαμηλότερο κόστος. Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η ΤτΕ. Οι αποδόσεις των ομολόγων των σημαντικών ελληνικών τραπεζών υποχώρησαν κατά το διάστημα Νοεμβρίου 2023 – Μαρτίου 2024, λόγω της ανάκτησης της επενδυτικής κατηγορίας για το αξιόχρεο της χώρας, της βελτίωσης των οικονομικών μεγεθών των τραπεζών, αλλά και της αναβάθμισης της πιστοληπτικής τους ικανότητας.
Οι αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας προσέδωσαν νέα δυναμική στην προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων, καθώς οι επενδυτές ήταν απρόθυμοι μέχρι πρόσφατα να τοποθετηθούν στη χώρα, δεδομένων των καταστατικών και θεσμικών περιορισμών. Ταυτόχρονα, η επίσπευση της αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από το μετοχικό κεφάλαιο των σημαντικών τραπεζών δημιούργησε κλίμα ευφορίας, που αποτυπώθηκε τόσο στις αποτιμήσεις των μετοχικών αξιών όσο και στις αποδόσεις των ομολογιακών εκδόσεών τους.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνικές τράπεζες προχώρησαν στην άντληση συνολικά 2,8 δισεκ ευρώ από την έκδοση ομολόγων τόσο χαμηλής όσο και υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας το διάστημα Νοεμβρίου 2023 – Μαρτίου 2024. Επισημαίνεται ότι η αποκλιμάκωση του κόστους άντλησης κεφαλαίων των τραπεζών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προσπάθεια κάλυψης των εποπτικών υποχρεώσεων των ελάχιστων απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων (Minimum Requirement for own funds and Eligible Liabilities – MREL). Συνεπώς, τυχούσες μελλοντικές αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής διαβάθμισης των τεσσάρων σημαντικών τραπεζών θα συμβάλουν περαιτέρω θετικά στην εν λόγω προσπάθεια.
